żyć nadzieją
  • Para ma nadzieję

    8.06.2022
    8.06.2022

    Szanowni Państwo, chciałam zapytać, czy poprawna jest dość często spotykana konstrukcja: „Para jest gotowa zwolnić tempo swojego życia w Warszawie. Mają nadzieję, że znajdą mieszkanie (...)”. Czy jeżeli w pierwszym zdaniu rozpoczynamy od podmiotu w liczbie pojedynczej („para”, „rodzina”), a następnie używamy liczby mnogiej (która, jak zakładam, wynika z faktu, że i para, i rodzina, to więcej niż jedna osoba), budujemy wypowiedzi prawidłowo? Dziękuję.

  • niejasne słowa kolędy i Ewangelii
    27.02.2011
    27.02.2011
    Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
    Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.
  • ryzykować – co najmniej trzeci raz
    3.03.2012
    3.03.2012
    Które zdanie jest poprawne? „Zośka – jeden z bohaterów książki Kamienie na Szaniec ryzykuje swoim życiem, aby uwolnić Rudego” czy „Zośka – jeden z bohaterów książki Kamienie na Szaniec ryzykuje swoje życie, aby uwolnić Rudego”?
  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Ávila
    2.10.2014
    2.10.2014
    Szanowni Państwo,
    która forma jest poprawna: święta Teresa z Avila czy święta Teresa z Avili? Pierwsze sformułowanie jest powszechne, w mowie i piśmie, jednak wydaje mi się ono niepoprawne – wszak w języku polskim nazwy własne również powinny być odmieniane; nie mówimy/piszemy przecież Matka Teresa z Kalkuta.
    Z poważaniem,
    Prakseda Pawłowska
  • Pan/Pani w zwrotach adresatywnych

    9.12.2023
    9.12.2023

    Czy wyrazy pan/pani, które poprzedają imię, należy pisać wielką czy małą literą? Zostałem nauczony, że "Pan/Pani" piszemy "z dużej" w zwrotach: "Szanowna Pani / Szanowny Panie", jednak w połączeniu z imieniem należy raczej zastosować pisownię małą literą, np. "Dzień dobry pani Anno". Argumentacja była następująca: mała litera nie jest deprecjonująca, ale neutralna, a wielkich liter nie należy nadużywać. Czy istnieję jakiekolwiek wytyczne w tej materii?

  • bowling i snooker
    25.08.2003
    25.08.2003
    Może nie pytanie, ale prośba o charakterze propozycji – albo odwrotnie. Pojawianie się nowych słów w słownikach to rzecz normalna, naturalne nadążanie języka za życiem. Także jego sportowym wycinkiem. Co jakiś czas przybywa nowa – w Polsce, a znana w świecie – dyscyplina lub jej opis. Ostatnio pojawił się bowling. Może czas na słowo snooker? Od ponad stu lat gra w snookera świat, od kilkunastu Polska, od dziesięciu lat istnieje oficjalnie Polski Związek Snookera – a odnośnego słowa w słownikach nie ma.
    Gdyby wchodziło, to wraz z nim proponuję frejm, używaną w mowie i pisanych przepisach gry w snookera spolszczoną formą angielskiego frame – cała gra pochodzi zresztą z Anglii.
    Pozdrawiam serdecznie
    Krzysztof Kruk
  • Katabas

    22.10.2019
    21.09.2017

    Czy jest znane pochodzenie słowa katabas? (jedno z pejoratywnych określeń duchownego, w XIX wieku w gwarze uczniowskiej: ‘katecheta’)?


    Dziękuję za pomoc,

    Łukasz

  • kłopotliwe daty
    23.02.2006
    23.02.2006
    Spotykam się z dwoma systemami opisu przedziału dat, dokładnie – dziesięcioleci. Chcę się upewnić, jaki opis słowny jest prawidłowy, czyli np. rok 1953 to są lata pięćdziesiąte XX wieku czy lata sześćdziesiąte XX wieku. Jak sprawa z prawidłowym opisem słownym ma się np. w takich datach, jak 2005 rok, 2016 rok?
    Czy ww. temat jest tak samo traktowany jak zapis wieków (wiadomo, że rok 1456 to wiek XV, a nie XIV), czyli zaokrągla się w gorę??
  • odmiana nazwisk jednosylabowych
    12.11.2012
    12.11.2012
    Witam państwa.
    Mam pytanie dotyczące popularnej w poradni sprawy odmiany nazwisk. Mój kolega noszący nazwisko Chwiej twierdzi, że nazwiska tego się nie odmienia, ponieważ jest jednosylabowe. Ja nie widzę jednak żadnych problemów w kwestii odmiany tego nazwiska, nie rozumiem więc czemu miałoby być ono nieodmienne. Bardzo prosiłbym zatem o wyjaśnienie tej sytuacji.
    Mam nadzieję, że nie popełniłem w tym pytaniu żadnych błędów :)
    Pozdrawiam, Michał
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego